Τι είναι η Αριστερά;...

Στο ερώτημα «τι είναι η Αριστερά;», ο Περικλής Κοροβέσης απαντά ότι «η λέξη Αριστερά δεν έχει νόημα, αλλά ερμηνεία».

Άρθρο του Οδυσσέα Βουδούρη, μέλος του Δ.Σ. του ΙΣΤΑΜΕ Ανδρέας Παπανδρέου, για την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», 24/08/2010

Προς τεκμηρίωση του ισχυρισμού του, θέτει σε αμφιβολία τον αριστερό χαρακτήρα του ΚΚΕ, εφόσον αυτό δεν πρεσβεύει δημοκρατικές αξίες, όπως και της Δημοκρατικής Αριστεράς, εφόσον εκτιμά ότι θα εξελιχθεί σαν το ΠΑΣΟΚ, δηλαδή θα αθετήσει τις αρχικές της δεσμεύσεις (ας σημειώσουμε παρεμπιπτόντως ότι αυτός ο ισχυρισμός έχει χαρακτήρα δίκης προθέσεων). Οσο για το ΠΑΣΟΚ... δεν το συζητάμε καν, εφόσον «παίρνει τόσο ακραία νεοφιλελεύθερα μέτρα που δεν θα τολμούσαν να πάρουν ο Πινοσέτ, η Θάτσερ, ο Ρίγκαν κ.λπ.». Για τον ΣΥΡΙΖΑ δεν διατυπώνει καμία πολιτική ένσταση, σημειώνοντας μόνο ότι «θα μπορούσε να ήταν και μύλος», εκφράζοντας έτσι, εμμέσως πλην σαφώς, και τη δική του «ερμηνεία» για το τι είναι η Αριστερά.

Διαφωνώ με την τοποθέτηση του φίλου Περικλή και πιστεύω ότι διακατέχεται, μάλλον χωρίς να το συνειδητοποιεί, από μια θρησκευτική αντίληψη της πολιτικής και ειδικότερα του διαχωρισμού «Αριστερά-Δεξιά». Πράγματι, αυτός ο διαχωρισμός έχει αντικειμενικό προσδιορισμό. Η λειτουργία της κοινωνίας βασίζεται σε μια ευαίσθητη ισορροπία ανάμεσα στην ατομικότητα και τη συλλογικότητα. Ο προσδιορισμός «Αριστερά-Δεξιά» πηγάζει από την προτεραιότητα που ο καθένας δίνει αρχικά στο ένα ή στο άλλο σκέλος αυτής της ισορροπίας. Ετσι, για την Αριστερά πρωτεύουσες αξίες είναι η κοινωνική δικαιοσύνη, η ισότητα, η αλληλεγγύη, ενώ για τη Δεξιά είναι η ατομική ευθύνη, η τάξη, η ατομική επιβολή. Μπορεί να είσαι αριστερός και αυταρχικός, να είσαι δεξιός και φιλελεύθερος. Προφανώς αυτοί οι συνδυασμοί δεν ενθουσιάζουν τον κ. Κοροβέση (ούτε και μένα). Προφανώς επίσης στη χώρα μας σπανίως η Δεξιά επέδειξε φιλελεύθερο χαρακτήρα, διότι ταυτίστηκε με ξενοκρατία, παρακράτος, βία και νοθεία, ενώ ο όποιος αυταρχικός χαρακτήρας της Αριστεράς ήταν δυσδιάκριτος λόγω της συνεχούς καταπίεσης που υπέστη και λόγω του γεγονότος ότι δεν ήρθε ποτέ στην εξουσία. Αλλά μόνο μια θρησκευτική αντίληψη της πολιτικής μπορεί να στηρίξει ότι οι αριστεροί είναι οι «καλοί» και οι δεξιοί οι «κακοί» (ή το αντίστροφο).

Με τον ίδιο τρόπο δεν υπάρχουν «καλοί» και «κακοί» αριστεροί. Μπορώ να συμφωνήσω ή να διαφωνήσω με τον τρόπο που ένα κόμμα αντιλαμβάνεται την υλοποίηση των αριστερών αξιών. Μπορώ να το κατηγορήσω ενδεχομένως ότι ο τρόπος αυτός αντιβαίνει στις ίδιες τις βασικές αριστερές αξίες και να τον αντιμάχομαι. Δεν μπορώ όμως να το αφορίσω από την αριστερή οικογένεια, διότι αυτό θα ισοδυναμούσε με τη δήλωση ότι είμαι ο μοναδικός κάτοχος της αλήθειας, αυτό που ονομάζω «θρησκευτική σκέψη στην πολιτική».

Η «θρησκευτική σκέψη» ήταν πάντα η δύναμη και η αδυναμία της Αριστεράς. Δύναμη στο επίπεδο των αγώνων, που οι αριστεροί έδωσαν με πίστη και αυταπάρνηση εφάμιλλη με εκείνη των πρώτων χριστιανών. Αδυναμία στο επίπεδο της καθοδήγησης, διότι αυτή η θρησκευτική σκέψη είναι η αφετηρία της ανίατης (μέχρι τώρα) αρρώστιας της Αριστεράς, της πολυδιάσπασης.

Η Αριστερά, στην οποία ανήκει -θέλουμε ή δεν θέλουμε- και το ΠΑΣΟΚ, θα προωθήσει τις αξίες της στο βαθμό που θα μπορέσει να βάλει σε δεύτερη μοίρα τις εσωτερικές της αντιπαραθέσεις και σε πρώτη μοίρα τους κοινούς στόχους, τουλάχιστον του μεγαλύτερου μέρους της, χωρίς μαξιμαλισμούς, με εξαντλητικό διάλογο (που μπορεί να πάρει και τη μορφή της αντιπαράθεσης), σε προγραμματική βάση.